Categorie: Groene vingers

In februari jeuken de handen om aan de slag te gaan en moeten we goed nadenken over wat en hoe we tewerk zullen gaan in onze sier-, moes en/of fruittuin. Hoe bezorgen we onszelf veel tuinplezier zonder al te veel last? Hebben we wat zaai- en plantgoed over van de voorgaande jaren en is dit nog goed? Wat is al beschikbaar en wat heb ik nodig? Zijn er nieuwe planten of trends op de markt? Wanneer gaan we weer onbezorgd en met de nodige tijd winkelen in ons geliefd tuincentrum?

Die vele vragen mogen ons niet van het werk houden om uitbundig aan de slag te gaan. Als we groenten zelf willen telen, moeten we eraan denken om jaarlijks dezelfde groenten niet steeds op dezelfde plaats te telen. We passen zoveel mogelijk het principe van de wisselteelt toe. Hiermee kunnen we ziektes en vraat van ongedierte voorkomen en kunnen we te zwakke planten vermijden. Een voorbeeld: kolen die jaar na jaar op dezelfde plaats staan krijgen last van knolvoet en koolvlieg. De teelt wisselen houdt in dat we best rekening houden met een 3- of 4- jarige wissel (1 maal om de 3 of 4 jaar op dezelfde plaats hetzelfde groentetype plaatsen). Sommige groenten laten echter niet toe dat er gewisseld wordt, vb. asperge, rabarber  of artisjok. Meestal omdat deze groenten meerjarig zijn. In kleine moestuinen pas je best de methode over drie jaar toe. Je bemest je tuintje steeds op dezelfde manier, maar veelvraten worden gewisseld met planten die weinig nodig hebben. De invulling van de percelen kan je eenvoudig houden: perceel 1: erwten en bonen, prei, ui en sjalot, sla;  perceel 2, kolen, koolrabi, radijs, … ; perceel 3: aardappelen en bieten, pastinaak, schorseneer, tomaat en wortelen. Denk er hierbij ook aan dat het ene wat sneller kan geoogst worden dan het andere en dat je soms meerdere teelten in een jaar kan oogsten (radijs, prei, wortelen, … .

We kunnen natuurlijk ook alternatief gaan kweken, in potten, bakken of zakken, op het terras of op het balkon. Hoe groter de pot, bak of zak, hoe meer kans op succes. Let wel op: potten en bakken drogen sneller op en vragen regelmatig water. Gebruik veel potgrond en middelen die waterbehoud bevorderen (vb. terra-cottem, bloemaarde met substraten, …) of gebruik een bewateringssysteem. Plaats de potten ook niet te dicht bij elkaar en denke eraan dat ze ook sneller kunnen omwaaien of -vallen. Keuze te over wat je in potten, bakken en zakken kan kweken, het internet staat vol voorbeelden.

In de sier- en fruittuin kunnen we op een vorstvrije, droge dag beginnen snoeien. Winter- en lentebloeiers laten we eerst uitbloeien voor we ze snoeien. Sommige verdragen moeilijk grote snoei (toverhazelaar). Hou er wel rekening mee dat het in februari nog stevig kan vriezen of sneeuwen. Zorg steeds voor drinkwater voor de vogels maar vermijd dat ze zich kunnen wassen in het schaaltje. De kamerplanten moeten ook regelmatig water krijgen. Dompel de pot of kluit onder in water (best regenwater op kamertemperatuur) en laat ze uitlekken. Je kan ook de bladeren eens benevelen . Ruim nog steeds de bladeren van je gazon en bekalk het in februari. Laat je grasmaaier en verticuteerder nazien en in orde stellen. De serre mag je op een zonnige dag verluchten. Als er veel sneeuw ligt, gooi er dan een dikke laag van in je serre of koude bak.

Het jaar 2020, we hadden heel veel verwachtingen, maar veel is veranderd! De maand december is een mooie maand om eens terug te kijken op het voorbije jaar en vooruit te kijken naar wat komt. Ook in de tuin is dit toe te passen. We hadden bijna vorstvrije maanden januari en februari en het jonge onkruid stak de kop op in maart. Helaas ook kwam een vies beestje voorbij dat ons allen nog steeds parten speelt. Plots konden we onze geliefde plantjes en zaden, die we jaarlijks met heel veel liefde planten en zaaien, niet meer halen. De winkels waren toe. We werden genoodzaakt alternatieven te zoeken en verder te doen met wat bij mondjesmaat beschikbaar kwam. In april deden we verder met wat we hadden en ver in mei konden we eindelijk onze schade wat inhalen, zij het op dat moment meestal te laat. Gelukkig dat we onder buren en vrienden wat kleine plantenruilacties konden doen. Eens juni kwam het prachtige weer dat ons toeliet om in juli, augustus en september veel te wandelen en plezier te hebben in het groen. September – oktober bracht ons de langverwachte regen en de rijke oogst van een vruchtbare zomer. In november en december komen we tot rust en ruimen we het uitgedroogde loof en gevallen bladeren op.

In december is niet veel te doen in de tuin, de aandacht gaat vooral naar kamerplanten en kerstversiering. De liefhebber brengt de eerste hyacinten en amarylissen naar de huiskamer waar deze planten rustig kunnen opgroeien. Voor de kerst kunnen bloembakken nog gevuld worden met winterharde planten. Laat de potplanten tot rust komen in de vorstvrije ruimte en geef heel weinig water. Rot en vocht zijn de grootste vijanden van overwinterende planten.

Heb je nog struiken of planten die een nieuwe bestemming moeten krijgen of eens stevig ingesnoeid moeten worden? Doe het nu, op een vorstvrije dag. Wil je de serre of koude bak eens wat opfrissen? Geef eens overmatig water zodat zouten en dergelijke meer eens kunnen uitspoelen. Of, moest het eens sneeuwen, gooi een dikke laag sneeuw in de koude bak of serre zodat deze rustig kan smelten.

Januari is een maand waarin we de tijd nemen om te plannen wat we willen doen in de tuin het komend jaar. We maken een tuinkalender op en bestellen de eerste zaden. We moet ook in het oog houden welke planten best op welk moment geplant worden en wanneer ze beschikbaar zijn. Ondertussen genieten we van de prachtige silhouetten van de resterende planten in de tuin. Sommige planten dragen nog bessen, andere bloeien of komen terug boven piepen. Blijf best weg van een bevroren gazon, ga zeker niet op bevroren vijvers, grachten of beken als je niet zeker bent dat het veilig is. Kijk de winterbescherming van je planten na. Klimop, blauwe regen , bruidsluier mag je vanaf nu snoeien. In januari kan je ook de eerste krokussen, narcissen, tulpen, blauwe en witte druifjes in bloei trekken door ze op te potten en naar binnen te brengen. Als ze uitgebloeid zijn, kan je ze een plaats geven in de tuin.

Na enkele droge maanden zijn, sinds eind september, begin oktober de watervoorraden terug wat aangevuld. De regen was niet meer op tijd om de schade van de voorgaande maanden te herstellen, maar zorgde terug voor groene gazons. Ondertussen zijn de warme temperaturen verdwenen en korten de dagen aanzienlijk. In de tuin is niet zo veel werk meer. De werkzaamheden komen vooral neer op opruimen en vorstvrij houden.

De planten die niet vorstbestendig zijn zoals brugmansia, agapanthus, oleander, gunnera, kardoem en palmbladerplanten worden best op een vorstvrije plaats ondergebracht. Andere zullen omwille van hun omvang of standplaats een bescherming moeten krijgen (bananenplant, sier- en stamrozen, …) van stro, droge bladeren en een plastiek omhulsel met gaatjes in. Die gaatjes dienen om het vocht te laten ontsnappen. Anders zal het water aan de binnenkant van de plastiek bevriezen en zo in aanraking komen met uw plant waardoor ze gaat rotten en/of kapot gaat. Planten die volop in de wind staan worden best een stuk teruggesnoeid of ook in een omhulsel verpakt. Koude ijzige wind kan heel veel schade toebrengen aan planten die zelfs tegen matige vorst kunnen. Zodoende worden rozen teruggesnoeid tot op een hoogte van 15 à 20 cm om minder wind te vangen. Ze worden op 2 à 3 knoppen gesnoeid na de winter, als ze terug beginnen uitlopen. Het is nog altijd niet te laat om bloembollen te planten, mits het niet vriest.

Bomen en struiken kunnen, eens hun bladeren gevallen zijn, verplant en/of gescheurd/vermeerderd worden. Bloemen zoals winterviooltjes kan je zelfs nog in bloembakken planten. Als je rozen gaat kopen, zorg dat de wortels niet uitdrogen en plant ze zo snel mogelijk op de voor hen voorziene plaats. Waar rozen stonden zullen nieuwe planten niet gedijen. Vervang best de grond. Herfstaster en winterjasmijn zijn mooi in de tuin. Afhankelijk van je smaak kan je van de planten in de border het opdrogende loof verwijderen of laten staan. Dit kan soms mooie beelden opleveren bij dauw, mist of de eerste vrieskou. Van andere struiken ga je juist nu bloemen, bessen en bladeren plukken om mooie herfststukjes mee te maken.

Afgevallen bladeren verwijder je best van het gazon, gebruik ze om de vorstgevoelige planten af te dekken of gooi ze tussen de planten. Beschermen ze niet voor de kou, dan zorgen ze voor voeding in de bodem. Dode takken verwijder je best uit bomen en struiken. Stapel je deze in een hoekje van de tuin, dan worden ze een woon- of nestplaats van allerlei nuttige dieren voor in de tuin. Plaats eens een egelhuisje ! Bloembakken en –potten worden gereinigd en opgeborgen, de oude bloemaarde gooi je niet zomaar weg! Gebruik deze tussen je planten of in de serre. Tuinmeubels worden afgewassen en opgeborgen. Beveilig eventueel de buitenkraantjes tegen bevriezing! De grasmaaier en heggenschaar kunnen nu een onderhoudsbeurt krijgen.

Na een heel natte februari en een met matige temperaturen gevulde maart is eindelijk de tijd aangebroken om aan de slag te gaan in de tuin. Alles hangt natuurlijk nog af van de weersomstandigheden, de aprilse grillen zijn niet te onderschatten en plotse korte nachtvorst kan nog zorgen voor heel veel schade in de tuin.

Als het niet te nat is, kan je nu zeker de voorbereidingen treffen om uw gazon in een goede staat te krijgen. Waarschijnlijk heb je het al een eerste keer mogen maaien, het kon immers goed doorgroeien in de zachte winter. Maai het bij de eerste keer niet te kort af. Het was niet verplicht, maar aan te raden om een kalkbeurt te geven aan je gazon in de maanden februari of maart, om in de zomer een mooi groen gazon te hebben. De echte werking van kalk komt pas na enkele maanden tot uiting. Vanaf april mag je, eens de temperatuur overdag de 12° overschrijdt, je gazon behandelen met producten tegen mos en/of onkruid. Let wel op: de keuze is voor de particulier beperkt en volg strikt de regels op de verpakking van de gekozen producten. Je kan er natuurlijk ook voor kiezen om klimaat-, milieuvriendelijk en met aandacht voor biodiversiteit te werk te gaan. In dit laatste geval is er niet veel werk aan de winkel. Vergeet ook niet om te zorgen voor voeding voor je gazon (bemesting). Als je een product gebruikt hebt tegen mos of onkruid, verticuteer dan pas na een tiental dagen. Zo ben je zeker dat product zal werken.

Het onkruid in de borders wordt gewied en de winterdekking wordt verwijderd. Loof van uitgebloeide voorjaarsbloemen wordt pas verwijderd als het plat ligt. De eerste snoeibeurt van uitgebloeide voorjaarstruiken kondigt zich al aan (forsythia, …) . Vergeet ook niet om nu je heide (erica) te snoeien. Rozen moesten al gesnoeid zijn en terug gezet op 2 à 3 ogen. Bemest best je rozen na de snoei. Vorstgevoelige lavatera en buddleia (vlinderstruik) worden nu best gekortwiekt. April is ook de ideale maand om uw borders te bemesten maar vergeet niet: overdaad schaadt!

We kunnen nu volop zaaien, zowel voor de moestuin als de koude kas. Tomaten, paprika’s, komkommers, radijzen, sla, spinazie, wortelen, erwten en zo veel meer zijn nu aan de beurt. Sommige soorten zaai je best binnen en hou je weg van koude plaatsen en vorst, andere soorten zaai je direct ter plaatse. Gemakkelijkheidshalve kan je de jonge plantjes beschermen met een vliesdoek. Dit zorgt er voor dat er niet veel insecten aan je jonge plantjes kunnen en dat plotse temperatuurschommelingen getemperd worden. Aardappelen plant je best op een rij en in verhoogde bedden. Begin nu al om slakken te bestrijden.

Laat je niet te vlug overhalen om nu al uw zomerbloeiers in bakken te planten. Het zou kunnen dat ze ’s nachts nog te koud hebben en een grote achterstand oplopen.

Zo zie je dat het ene jaar het andere niet is. Waar we in 2019 eind januari een dikke sneeuwlaag kregen en meerdere vriesdagen hadden, hebben we tot nu toe niet veel van dat gehad. Dat we hiermee rekening moeten houden is evident. Het weer kan nog altijd onverwacht veranderen. En de schade in de tuin zal dit jaar des te groter zijn! De meeste planten zijn al uitgeschoten of hebben hun botten en knoppen al klaar staan om te schieten en te bloeien.

Traditioneel gaan we eind februari, begin maart snoeien. Dit jaar zou het wel eens het verkeerde moment kunnen zijn. Misschien zitten we nu met de koudste dagen (zoals vroeger meestal de Elfstedentocht in februari was) en kunnen we noodgedwongen niet snoeien. Het kan natuurlijk ook omgekeerd zijn, dat we tot op heden te warme dagen hebben (eind januari, begin februari kregen we dagen tot 14°) en dat we hopeloos te laat zijn om te snoeien. Als het te koud is lopen we het gevaar dat we bomen en struiken te snel aanzetten tot groeien waardoor de nieuwe knoppen en botten kapot vriezen. Is het te warm, dan lopen we het risico dat de sapstroom al te sterk is en we veel schade hebben bij strenge vorst. Ben je een gewoontedier zoals ikzelf, snoei dan op een vorstvrije dag je rozen terug tot de 3^de of 4^de knop. Verwijder dode, verdorde en zieke takken uit bomen en struiken. Behandel je kleinfruit met het zorg om een mooie oogst te bekomen. Je kan nu nog vlinderstruik en hydrangea snoeien.

In ieder geval mag je al volop bemesten in de tuin, voer je composthoop uit en bekalk als je dit nog niet hebt gedaan. Het is misschien aan te raden om tussen de borders en in je moestuin stilletjes te beginnen spitten, mits het niet vriest. Dit jaar zullen we na de vochtige en donkere wintermaanden veel last hebben van mos tussen de planten en in het gazon. Let op waar je spit, het is immers volop ontluiktijd voor krokussen, narcissen, tulpen, muscari en andere voorjaarsbloeiers. Verwijder al het onkruid dat je tegenkomt en schoffel regelmatig. Nieuwe vaste planten, struiken, coniferen en bomen kunnen nu nog geplant worden. Winterbescherming mag, mits geen te harde en lange vorstperiode word verwacht, stilaan weggenomen worden.

Het gazon begint bij dagtemperaturen van boven de 8° langzaam terug te groeien. Als het gras te lang staat is het misschien beter om het gazon een eerste keer te maaien, maar niet op de kortste stand. Staat er te veel mos, verticuteer dan lichtjes en eerder naar het einde van de maand toe. Doe dit best niet als het gazon er nog heel vochtig bij ligt. Zo vermijd je kale plekken. Heb je toch kale plekken, strooi dan wat graszaad gemengd met zand of bloemaarde. Na het verticuteren mag ook een eerste bemesting gebeuren.

Een nieuw jaar, een nieuwe maand, een andere winter … We dachten dat het nooit meer goed zou komen na een superdroge zomer van 2019. Maar toch. In december 2019 en januari 2020 viel toch genoeg water om de meeste tekorten aan te vullen. Toch ziet januari 2020 er niet goed uit. Vochtig, donker en de meeste dagen de temperatuur meer dan genoeg boven deze van het gemiddelde. Dat belooft niet veel goeds voor onze werkzaamheden in februari. Sommige planten ontluiken veel te vroeg, maken hun botten veel te vroeg aan en te weinig ongedierte heeft te lijden onder vrieskou.

Dan moeten we maar aan de slag gaan binnenshuis. We kunnen al aardappelen laten voorkiemen op een koele plaats, witloofwortelen uitplanten in een donkere emmer of champignons kweken; er zijn voldoende soorten en rassen te koop in direct bruikbare pakketten. Spruit- en kiemgroenten kunnen nog altijd gezaaid en geoogst worden. De vroege vogels onder ons gaan al, in de tweede helft van februari, aan de slag met het zaaien van tomaat, paprika, sla, tuinkers, koolrabi, bloemkolen, vroege peulen, wortelen … . In de koude kas kan ook al kervel, peterselie, radijs, spinazie uitgezaaid worden. Anderen wagen zich al aan het planten van vroege aardappelen (in koude kas of onder een stevige bescherming).

Een aantal belangrijke bewerkingen mogen al uitgevoerd worden in de tuin. Er mag al volop kalk gestrooid worden, de composthoop mag uitgevoerd worden en de te grote stukken worden klein gemaakt. Serreliefhebbers kuisen al een eerste maal grondig de ruiten en afvoeren. Regentonnen en dakgoten mogen ook al eens proper gemaakt worden als dit niet eerder gebeurde. Uitgebloeide bollen van hyacinten planten we buiten (als het niet vriest). Ben je vergeten om je bloembollen van narcissen en tulpen uit te planten in het najaar? Je kan ze nu nog uitplanten als het niet vriest. Of je plant ze onderaan in een bloembak, waar je later de eerste viooltjes bovenop plant. Zo heb je na de viooltjes mooie narcissen en tulpen die je in mei kan vervangen door zomerbloeiers. De bollen van dahlia’s kunnen in een pot geplant worden en vorstvrij bewaard. Op die manier worden de eerste uitlopers gevormd.

Het gazon mag bekalkt worden als er te veel mos in zit. Loop wel zo weinig mogelijk over het gras, zeker als dit nog bevroren is. Percelen of kale plekken waarop in maart gras zal gezaaid of in zoden worden gelegd, kunnen lichtjes omgespit worden. Klimop mag kort gesnoeid worden met de haagschaar. Uiteraard is februari de maand bij uitstek om de fruitbomen en kleine bessenstruiken te snoeien. Nestkastjes moeten nu geledigd en gekuist worden.

Ongetwijfeld was je als tuinier gelukkig en content dat het al een tijd regende in oktober. De nodige tekorten werden aangevuld en het gras groeide dat het een lieve lust was. In die mate zelfs dat we uitzonderlijk eind oktober het gazon nog eens moesten maaien. Aan dit plezier kwam al vlug een einde toen in november de eerste koudere dagen kwamen. Ondertussen zitten we waarschijnlijk al eens regelmatig met de sloefjes in de gezellige warmte te genieten van een glühwein. De dagen worden heel kort, onze tuin is in rust, maar toch moet nog het een en ander opgekuist worden.

Hopelijk heb je de meest gevoelige planten al kunnen opbergen in de verwarmde serre, de veranda of garage. Het droge hout van het snoeien of van een oude boom of struik kunnen we gebruiken in de vuurschaal of tijdens een winterbarbecue. Bladverliezende bomen staan nu kaal en kunnen gesnoeid worden als het niet te hard vriest, rozen korten we met 1/3^de in opdat ze niet te veel wind vangen. Sommige bomen (vnl. beuk en notelaar) verdragen geen of weinig snoei. Op droge en niet te koude dagen kan je nog gerust de grond spitten om groenafval en bladafval te verwerken. Zo bereid je ook de grond voor op de komende lente. Denk eraan om vogels bij te voeren of hun in drinken te voorzien. Zorg er ook voor dat de tuinpaden en het gazon vrij blijven van afgevallen bladeren en takken. Als er plassen blijven staan op het gazon of er is heel veel mos, prik dan eens met een riek of prikrol om verse lucht in de grond te brengen. Niet aan gedacht dat je in december aardperen kan planten, maar ook oogsten? Spruiten, savooi- en rode kool zijn nu ook op hun best eens ze de eerste vorst gehad hebben.

Voor 2020 wens ik iedereen veel tuinplezier en veel aangename dagen met een grote oogst aan groenten, fruit, en bloemen. Januari is een maand waarin we ook eens kiem- en / of spruitgroenten kunnen telen. Hierover is veel informatie te vinden op het internet. Heel leuk om te doen en weinig arbeidsintensief. De kerstboom mag terug opgeborgen worden en als het een levende is (liefst met wortel), dan mag je die buitenplanten of vermalen (om als mulch of compost te gebruiken) of meegeven met het groenafval. Onkruid moet je ook nu nog in bedwang houden en tijdig schoffelen, zodat geen zaden gevormd worden. Controleer ook regelmatig de bescherming van de planten. Bomen en rozen kunnen nog volop geplant of verplaatst worden mits het niet te hard vriest. Op dagen dat er sneeuw ligt, is het nuttig en interessant om een grote hoeveelheid ervan in serre en koude bak aan te brengen (dit mag gerust 20 à 30 cm zijn). Op die manier was je zouten uit de grond en zorg je ervoor dat de ondergrond vochtig blijft. Als je vorstgevoelige planten staan hebt in serre of koude bak, doe je dit beter niet. Maak in januari ook je teeltplannen op van wat zet ik waar en wanneer; doe aan vruchtwisseling. Vroege tuiniers zaaien hun eerste planten binnenshuis eind januari.

Eind september, begin oktober kregen we eindelijk een natte periode. Een langverwachte periode voor onze tuin en onze regentonnen en –putten. Maar of dit voldoende was om alle reserves aan te vullen, zullen we pas later weten. In ieder geval moeten we in november goed voor onze reserves zorgen en ze desnoods zo veel mogelijk aanvullen. De korte dagen en koude nachten maken hun rentree. Tijd om zo veel mogelijk tot rust te laten komen.

De laatste bladeren worden geruimd, de composthoop wordt aangevuld en verder gerust gelaten. Winterbedden worden, waar nodig, nog gelegd en groenbemesters op de ruggen gezaaid. Je kan nog zorgen voor een schuilplaats voor de egels: zorg voor een hoop met takken en veel bladeren, misschien nestelen ze zich in uw tuin. Haal overbodige takken en planten uit uw vijver en bereid deze voor op vorst (pompen verwijderen, isomo of takkenbussel in het water tegen toevriezen).

Denk ook aan het volgend voorjaar en plant nu nog, als de grond niet bevroren is, al de bollen van voorjaarsbloeiers (krokus, narcis, tulpen,…). Voor look is het ideale moment aangebroken. Witloof en champignons kunnen vanaf nu volop geforceerd worden en lekker vers geconsumeerd.

Vorstgevoelige planten verdienen een goede bescherming, maar vergeet niet dat ze ook verse lucht nodig hebben! Potten met gevoelige terrasplanten (brugmansia, agapanthus, oleander, fuchsia, zantedeschia, …) kunnen verhuizen naar de serre, veranda of vorstvrije garage. Potten die te zwaar zijn of planten die niet kunnen verplaatst worden, kan je afdekken

Thermobeschermhoes

met jute of noppenfolie. Voor andere planten volstaat het om ze zo veel mogelijk uit de wind te plaatsen dicht bij een muur waar ’s winters veel zon komt. In Malta zag ik bamboestokken in lange rijen dicht bij elkaar staan om planten te beschermen en de gure wind te breken. Vergeet niet om de wortels van knolbegonia’s, twaalf apostelen en dahlia’s droog en vorstvrij te bewaren.

De winter nadert, denk dan ook eens aan je kamerplanten. Deze moeten nu ook tot rust komen. Geef wat minder water en zorg er voor dat de temperatuurverschillen niet te groot worden. Wil je met kerst of rond nieuwjaar prachtig bloeiende bloemen staan hebben in uw living? Plant dan begin november de bollen van hyacinten, amaryllis en muscari (blauwe of witte druifjes) in een pot met niet te veel grond en zet ze weg op een donkere, frisse plaats. Hou deze bollen in het oog en geef niet veel water (zorg wel dat ze licht vochtig zijn). Eens je ziet dat ze groene toppen beginnen te krijgen, kan je ze voorzichtig naar de huiskamer verhuizen. De toppen van hyacinten moeten groen zijn en minsten 2 à 3 cm groot, van de muscari, een 2-tal cm. Van de amaryllis is het beter te wachten tot een duidelijke bloembot zichtbaar is. Gegarandeerd succes! Wil je mooie tweejarige planten zoals madeliefjes, vergeet-mij-nietjes en duizendschonen? Dan is nu het moment om ze te planten zodat ze nog kunnen aanslaan voor de winter.

Zoals gevreesd is er dit jaar heel weinig regen gevallen en hebben al onze planten en huisdieren te lijden gehad onder de soms verzengende hitte. Maar niet getreurd, de tuin hield zich kranig ondanks het feit dat sommige planten, struiken en zelfs bomen het begeven hebben. De plaag van de buxusmot viel beter mee dan vorig jaar, maar toch mag de aandacht niet verslappen. Ondertussen kruipen de rupsen van de buxusmot naar het binnenste van de struik om daar te verpoppen. In het volgend voorjaar worden zij bij de eerste warmte mot om uw buxus te belagen.

Het is nu vooral belangrijk om te tuin op te ruimen met het oog op komende winter en de kans te bieden aan de planten om nog te recupereren. Verzamel zaden, bessen, noten, eikels, kastanjes en rijp fruit vooraleer de vogels, eekhoorns of ongedierte er mee weg zijn. Pluk ook de mooiste droge bloemen van hortensia of andere planten en gekleurde takjes en bladeren om herfststukjes te maken of de tafel te decoreren. De bloembakken mogen geledigd worden. Je kan eventueel de bloemaarde behouden en de bakken opvullen met winterharde planten of bloembollen die volgend voorjaar bloeien. Exotische planten moeten naar binnen of naar de serre verhuizen, andere laat je misschien beter met rust en laat je opdrogen. Tijdens de winter is de plant zelf dan beschermd tegen extreme kou en biedt de plant op mistige morgens of besneeuwde momenten een leuk zicht. Onkruid stopt niet met groeien, dus blijf dit verwijderen. Vaste planten en coniferen kan je vanaf nu vermeerderen, scheuren of verplanten. Bedek vorstgevoelige planten met een laagje compost van 5 cm. Windgevoelige planten zoals lavatera, klim- en stamrozen, buddleia, mag je gerust tot de helft of een derde insnoeien om dan in het volgend voorjaar grondig in te snoeien. Geniet ook eens van de prachtige herfstkleuren.

Denk er aan om uw voederhuisje, mezenbollen, drankschaaltje af te wassen en terug op te hangen opdat vogels en eekhoorns geen honger hebben bij koud weer. De knollen en bollen van dahlia, bladbegonia, gladiolen, canna’s halen we uit en laten we opdrogen op een droge en vorstvrije plaats. De bollen van krokussen, narcissen, tulpen, witte en blauwe druifjes gaan we juist nu planten (2 maal zo diep als ze hoog zijn) om volgend voorjaar een prachtige bloei te bekomen.

Het gazon gaan maaien we minder en bij de laatste maaibeurt zetten we de maaier in een hogere stand dan gewoonte. Op die manier bouwt het gras reserve op en vermijd je overmatige groei van onkruid en mos in de winter. Verwijder regelmatig afgevallen bladeren van uw gazon. Ruim ook de bladeren voor je deur op en breng deze naar de daartoe voorziene bladkorven.

In de moestuin maken we de percelen winterklaar. De composthoop wordt uitgezeefd en verspreid op de ongebruikte percelen. We denken ook aan het forceren van witloof en champignons. Het is ook de ideale maand om knoflook te planten.

We zijn weeral zover: grote vakantie ! Rust en genieten moet ons lot zijn in deze maanden van het jaar. Het droge voorjaar met zijn enkele uitschieters van warme dagen is niet te vergelijken met de warme droge zomer van 2018. Dat die zomer dit jaar ook zijn sporen nalaat is u ongetwijfeld niet ontgaan. Her en der leggen bomen en struiken er het bijltje bij neer. De droge zomer en het droge voorjaar zorgen voor tekorten aan (grond)water. Vele struiken, planten, groenten en fruit zijn niet in hun “normale” doen.
Desondanks moeten we oog hebben voor de kwaaltjes, ziektes en ongedierte die onze tuinen belagen. Eén ervan, de slak kunnen we, in principe, niet meer bestrijden met de oude blauwe slakkenkorrels. Voortaan gebruiken we beter de ecologische slakkenkorrels, die zijn goed voor slakkenetende lijsters, merels, egels, padden. Als je sinds het voorjaar je buxussen angstvallig poppen- en rupsvrij hebt kunnen houden, vliegen de motten begin juli alweer volop rond. Wees alert en blijf bestrijden, hou de verschillende waarschuwingen in het oog.

Wil je volgend jaar mooie, bloeiende lavendel? Snoei hem dan voor 21 juli tot 1/3de terug. Is de lavendel al meerdere jaren niet gesnoeid, wees dan voorzichtig en snoei hem tot de helft terug. De hagen en struiken die in het voorjaar bloeiden kun je nu nog snoeien. Doe tweewekelijks de zomersnoei van je appelen en peren in juli en augustus.
Vanaf midden juli kan je al volop oogsten. Vroege aardappelen, sjalotten, uien, radijzen, salades allerhande, misschien zelfs al tomaten en/of paprika’s. Wanneer je water geeft, wees er dan aandachtig voor om dat niet ’s avonds laat te doen, maar nog genoeg tijd te hebben om de plant te laten opdrogen. Bladluizen en vele ziektes duiken op wanneer het vochtig en warm is. Bladluizen kan je verwijderen met een krachtige waterstraal en wat zeepsop.
Eten moet iedereen om te kunnen groeien, dus bemest regelmatig en gematigd. Maai het gazon wekelijks, tenzij een droge periode wordt voorspeld. Maai het gazon dan iets hoger af, het zal dan niet te snel bruin worden. Eens je het gazon besproeit omdat het te droog is, blijft het dan minstens wekelijks één keer en veel water geven. Heb je te veel klaver, weegbree, madelieven, paarden- of boterbloemen in je gazon, spuit dan met een middel tegen tweezaadlobbige planten. De keuze in producten van die aard is echter sinds nieuwjaar beperkter waardoor je misschien wat meer manueel zal moeten verwijderen.
Aan iedereen een deugddoende vakantie, een mooie onkruid- en ziektevrije tuin toegewenst en een prachtige vijver met veel jong broed.