Categorie: Groene vingers

De maand april is de maand waarin we aan het werk kunnen gaan in de tuin en de serre. We moeten er erg op letten dat we ons niet te veel laten (ver)leiden door een periode met zonneschijn. Het kan ’s nachts nog steeds onverwacht en stevig doorvriezen. Een stevige aprilse gril kan veel werk in één hevig moment kapot maken of zorgen voor grote vertraging. De krokussen, sneeuwklokjes en helleborussen zijn verdwenen en de narcissen, tulpen, hyacinten, muscari (witte of blauwe druifjes) en andere voorjaarsbloeiers bloeien volop. De eerste bloesems tooien de fruit- en andere bomen. Geniet van deze pracht zolang het kan!

Als je rekening houdt met voorgaande raadgevingen, kan je veel bereiken. Ruim in de eerste plaats zoveel mogelijk onkruid op voor het gaat bloeien. Steek de graskanten van je gazon mooi af of zorg voor mooie randen langs je borders. Het terras mag een grondige kuisbeurt krijgen en de tuinmeubels afgewassen. Verwijder alle groenaanslag en haal je terras- en bloempotten buiten. Snoei de uitgebloeide bloemen van voorjaarsbloeiers weg, als het loof gaat liggen mag je dit ook verwijderen. Hou je van veel bloeiende bloemen? Probeer dan eens een combinatie van verschillende veldbloemen in je borders. Vanaf april mag je die gerust ter plaatse zaaien. Hierbij denk ik aan leeuwenbekken, reukerwten (deze hebben ondersteuning nodig), duizendschonen, sleutelbloemen, klaprozen, strobloemen, lamsoor, bosanemonen, koekoeksbloemen, madeliefjes, korenbloemen, … . Kortom er zijn zodanig veel soorten dat je echt je tuin en bloembakken stevig kan opfleuren zonder al te veel werk. Je zorgt intussen ook voor een levendig geheel wat deze bloemen trekken veel nuttige insecten, bijen en vlinders aan.

Wanneer een lange periode met weinig vorst wordt aangekondigd, kan je het gazon voorbereiden om te verticuteren. Strooi eerst een middel dat het mos en vervelende onkruiden in je gazon te lijf gaat en misschien tevens een beetje bemest. Let er op dat je best biologische middelen gebruikt. Deze bestaan in alle vormen en kleuren en bieden even goed een diervriendelijke en duurzame oplossing. Na een periode van 7 à 10 dagen moet het resultaat zichtbaar zijn van deze bewerking en kan je het gazon verticuteren. Wanneer je mechanische toestellen gebruikt, stel ze dan niet te diep in en beperk de schade door niet te veel op eenzelfde plaats te werken. Hou wat vers graszaad achter de hand en misschien ook wat zand en  teelaarde om kale plekken en putten terug op te vullen.

 In de serre of koude kas kan je al de eerste groenten oogsten (sla, veldsla, bloemkool uit de weeuwenteelt e.d.) . Let er op dat je de vorstgevoelige planten beschermt. Zet je heel gevoelige planten even in de verwarmde garage, veranda of zelfs in huis als het te koud zou worden. De randen van de vijver mogen opgekuist worden. De pompen, fonteintjes en filters krijgen een grondige reinigingsbeurt en mogen volop werken.

We vatten het jaar aan met enkele dagen zon, gevolgd door een dag met sneeuw die overging in overvloedige regen. De temperaturen evolueerden binnen enkele uren van -3 naar +13 graden. Deze periode werd gevolgd door een nieuwe periode met enkele koude en vochtige dagen. Zo bewijst de natuur nog maar eens hoe grillig en meedogenloos zij te werk kan gaan. Hiermee moeten wij rekening houden als we aan de slag gaan in de tuin en we mogen ons niet laten vangen door enkele uren of dagen mooi weer en zonneschijn.

Sommige mensen willen heel vroeg beginnen in de hoop er vroeg bij te zijn. Zo zag ik in december iemand die al paprika en tomaten zaaide binnenshuis, hij wou ze vanaf begin maart in zijn serre plaatsen. Een ander wou begin januari zijn gazon maaien omdat het gras naar zijn aanvoelen te hoog stond (5cm !). Uit ervaring weet ik dat dit veel te vroeg is en er niet voor zorgt dat je vroeger grote planten of rijpe vruchten hebt of een prachtig groen tapijt het ganse jaar kan aanhouden. Doe alles op zijn tijd. Het zal je veel ellende en nutteloos werk uitsparen.

Februari is een maand waarin nog niet veel kan en mag gebeuren in de tuin en je nog wat geduld moet oefenen. Midden tot eind februari kan je starten, indien dat nodig is, met wat te bekalken. Doe dit op een dag waar regen aangekondigd wordt, zo vermijd je dat de kalk teveel uitwaait. Gebruik zeewierkalk of andere kalk voor tuingebruik die uit korrels bestaat. In ieder geval moet een hoge graad van magnesium aanwezig zijn. Weet ook dat je best niet jaarlijks bekalkt (beter om de 3 à 4 jaar) en dat je nooit mag bemesten na het kalken. Laat beter een aantal weken tussen. Het heeft ook geen nut om eerst te bekalken en dan onmiddellijk te spitten. Laat de kalk rustig in de grond doordringen. Bekalk ook niet te laat. Eind maart is het uiterste moment om te bekalken omwille van de werking van de meststoffen. Spitten kan, als de grond voldoende opwarmt en snel opdroogt.

Als de eerste warmte komt, ruim dan eerst alle overbodige stronken, bladeren, takken en afval op. Plaatsen waar je vroeg wil zaaien of planten kan je opwarmen door ze af te dekken met plastiek of vliesdoek. Als er mislukkingen zijn, dan is vooral koude grond hiervoor verantwoordelijk. Snoei je fruitbomen eind februari als het niet vriest. Behandel ze aansluitend tegen insecten en schimmels. Voorzaaien kan binnenshuis, maar let dan ook op dat je niet te snel uitplant. Erwten kan je zo binnenshuis zaaien en in de loop van maart buiten planten, mits het niet te hard vriest. Je kan in februari nog steeds aan de slag om binnenshuis (of in de garage of vorstvrij tuinhuis) witloofwortels of champignons en/of oesterzwammen op te kweken. Spruit- en kiemgroenten zijn een welkome afwisseling om van de eerste vitamientjes te genieten!

November, maand van de vallende bladeren en kortere dagen, we leven weer in de wintertijd. Het is vroeg donker, fris ’s morgens, soms mistig en misschien al de eerste vorst en sneeuwbuitjes. November is ook de maand waarin we de overledenen gedenken en al eens een kerkhof bezoeken. We zien daar, ondanks het kille weer en de trieste sfeer, dat veel bloemen en planten zich tooien in al hun pracht.

In november gaan we meestal de niet vorstvrije planten verhuizen naar ofwel de koude kas, de verwarmde serre, de veranda, de garage of het tuinhuis. Sommigen kunnen hun planten in een oranjerie zetten of zelfs laten stallen bij iemand die hiervoor speciaal is ingericht. Wist je dat je planten het jaar door kunt huren om op je terras, in huis, op je binnenkoer te plaatsen in het voorjaar en de zomer en dat deze planten dan afgehaald worden om de koude periodes in speciale kassen of serres door te brengen? De keuze aan exotische planten, waarvoor dit mogelijk is, is zeer uitgebreid en gaat van klein tot enorm groot.

Als je de mogelijkheid hebt om je kuip- en potplanten binnen te zetten in een vorstvrije ruimte, moet je een aantal regeltjes volgen. Je plant mag op geen enkel moment kunnen bevriezen, ze moet altijd goed kunnen ademen, moet vocht krijgen (maar weinig) en heeft graag veel licht. Het is niet zo dat je alle loof en bloemen moet verwijderen voor je ze opbergt. Laat dit loof en de bloemen staan en laat de planten volledig tot rust omen. Dit doe je best door geen water meer te geven en zeker niet te snoeien of knippen aan de plant. Als het in je bergingsplaats toch licht kan vriezen, zorg er dan voor dat je de plant kan beschermen in geval van hevige vorst.

Andere planten die licht vorstgevoelig zijn en die je niet kunt verplaatsen, kan je beschermen met jute, stro, gaatjesplastiek, doeken e.d.. Als je plastiek gebruikt, zorg er dan best voor dat de plant kan ademen en niet in contact komt met condenswater dat bevriest aan de binnenkant van de plastiek. Kleinere planten kan je beschermen met afgevallen bladeren of omgekeerde emmers of bloempotten over de planten. Hier geldt de regel dat ze graag eens licht hebben en ook best niet in contact komen met bevroren vocht. Eventueel kan je ze zelfs bedekken met wat compost.

Denk ook aan je vijver en je buitenkranen bij hevige vorst. Leeg alle bakken, potten, emmers, opvangvaten en dergelijke meer zodat ze niet kapotvriezen op ijzige dagen! Het kan je veel geld besparen! Je hebt immers in de winter geen voorraad water nodig om je planten te begieten of je tuin te besproeien. Denk ook aan je pompen en verluchtingstoestellen. Vergeet niet om je look en je voorjaarsbloeiende bollen te planten!

Na een lang vochtig voorjaar met 10 maanden regen en een kwakkelende zomer met pieken en dalen, warmte, droogte en regelmatig vocht, kunnen we concluderen dat w el bij al nog matige resultaten hebben. Mijn tomaten zijn groot en lekker al zijn ze er dit jaar een drietal weken later aan begonnen dan in voorgaande jaren. De paprika’s missen de warmte die ze tijdens het opgroeien nodig hebben. De bladluizen, witte vlieg en andere plagen hebben zich ook al ruimschoots aangeboden.

Maar nu is het moment aangebroken waarop we volop kunnen oogsten, opruimen, snoeien en winterklaar maken van onze tuin en het materiaal, bloembakken, zwembad en vijver. Als we het zwembad gevuld hebben met gewoon water (zonder toevoeging van chemische middelen, chloortabletten, …) dan kunnen we dit gebruiken om de planten water te geven, giet dit niet zomaar weg. Kuis dan je zwembad af met een handborstel, spoel grondig na en laat het badje drogen. Pas als dit zwembad goed droog is kan je het opbergen voor een lange periode. Bloembakken waarvan de bloemen uitgebloeid zijn of die we liever niet meer zien staan, kunnen we opkuisen zoals hierna beschreven. We verwijderen alle groen en/of verdroogde bladeren en stengels en gooien die op de composthoop (als ze geen ziektes hebben of door plagen getroffen zijn). Of we brengen dit naar de groenkar en gooien het zeker niet in de bladkorven die zullen verschijnen in het straatbeeld. De eventuele plastieken kaartjes die aangaven welke bloemen het waren gooien we in de PMD-zak. De bloemaarde gooien we niet weg maar recupereren we door ze uit te strooien in de borders of in de moestuin. We laten die ter plaatse rusten tot na de winter.

We kunnen ons gazon stilaan wat minder maaien en maaien niet meer op de laagste stand. Een laatste maal verticuteren in september geeft het gazon de kans zich te herstellen en stevig, zonder veel mosvorming, de winter in te gaan. Nu de vogeltjes uitgebroeid zijn kunnen we de hagen en coniferen een snoeibeurt geven om strak de winter in te gaan. Vergeet ook niet om je aardbeiplantjes (de uitlopers van dit jaar) uit te planten in potjes om die dan als verse plant te gebruiken in het volgende voorjaar). Vroege vogels beginnen eind september al aan het klaarmaken en oppotten van zelfgekweekte witloofwortels. Pluk regelmatig fruit van je fruitbomen. Verspreid uw plukperiode want de smaak van het fruit verandert elke dag door de suikervorming. Zorg eens voor een originele confituur van je vruchten of maak ze in, verwerk ze tot compote, vruchtensap of leg ze in in bokalen. Je kan ze ook gebruiken in een rumtopf. De echte moestuinlefhebber zal na het oogsten overgaan tot het zaaien van typische wintergroenten, groenbemesters of zal zijn onbewerkte stukken grond winterklaar maken. Geniet ook van de heel mooie verkleuringen die verschijnen in de tuin.

We hebben het er al uitvoerig over gehad en er blijkt maar geen einde aan te komen: water en slakken in overvloed. We zijn er pas laat aan kunnen beginnen ne mochten al snoeien, knippen, wieden, verwijderen en zo veel meer voor we het goed beseften. Het is een uitzonderlijk nat en lang voorjaar. Wie er op het juiste tijdstip bij was om te planten en zaaien zou, als alles goed verlopen is, nu moeten kunnen genieten van mooie bloemen, planten en vruchten.

Ik heb in mijn moestuin pas laat kunnen planten en zaaien doordat het steeds te nat was. Eens het goede moment gekomen was, kwamen de houtduiven en slakken mijn koolrabi en broccoli kaal vreten waardoor ik genoodzaakt werd een tweede aanplant te doen. Mijn uien, sjalotten en look groeiden in sneltempo door de overvloedige regen. Helaas, het onkruid groeide even snel mee. In mijn serre en koude kas kon ik gelukkig heel wat sla en radijsjes kweken, daar heb ik de toevoer van water onder controle. Mijn tomaten, paprika’s, komkommers en aubergines groeien heel mooi op. De temperatuur is de serre is bijna ideaal, geen te koude of te warme dagen. Voor het eerst, ook omwille van medische problemen, heb ik een systeem gebruikt om automatisch, iedere dag gedurende een half uur, mijn planten druppelsgewijs water te geven. Tot op heden ben ik hier heel tevreden over.

De maanden juli en augustus zijn door de band maanden van onderhouden, snoeien en oogsten. Het gazon moet regelmatig gemaaid worden. Liefst niet te kort op zonnige en hete dagen. Je onderhoud je gazon zoals je wil, misschien moet het nog wat herstellen nadat je in mei niet maaide en nu wel. Of moet je nu wat vervelende onkruiden of planten uit je gazon verwijderen. Ook onkruid tussen tegels en paden moet nu verwijderd worden. Doe dit best met mechanische middelen. Een brander kan naburige planten doen ontvlammen en chemische middelen zijn ten zeerste af te raden. Ik zie dat sommigen overvloedig azijn of kookwater gebruiken, ook dit is niet goed voor moeder natuur en zorgt niet voor een blijvende oplossing! Als je een geveltuintje hebt, moet je dit ook onderhouden en zien dat de plant niet te geweldig groeit en op een niet gewenste plaats je woning binnendringt.

Zorg ervoor dat je tuin, voor je op vakantie vertrekt, er proper bij ligt, je zal nog zo tevreden terugkeren uit een deugddoende vakantie. Verwijder verwelkte en verdroogde bloemen uit je perken. Knip dode en gekwetste takken weg, geef licht en lucht in het midden van je planten. Maak dat je planten na een regenbui snel kunnen opdrogen en goed kunnen verluchten. Dit zal er al voor een deel voor zorgen dat de bladluis en schimmel niet toeslaan. Als je water geeft, doe dit dan best in de voormiddag, dan kan alles nog voor de avond valt opdrogen. Maak ook gebruik van meststoffen, best biologische en los deze eventueel op in water alvorens te gebruiken. Te sterk geconcentreerde meststoffen kunnen zorgen voor verbranding. Maak ook gebruik van de techniek van het mulchen!

Zoals we vorige maand al meegaven: We zijn te laat met sommige werkjes in de tuin. Alhoewel, je kan nog veel inhalen in juni. In serre en koude kas verloopt alles goed: het groeit en bloeit!

We gaan vooral de uitgebloeide planten en struiken gaan snoeien. Seringen, jasmijnen, kortom de struiken die voor juni al bloeiden mogen een goede knipbeurt krijgen. Hagen zoals de carpinus (haagbeuk) en fagus (beuk) groeien dat het een lieve lust is. Eens voorbij 15 juni vermindert de explosieve groei en dan kan je aan het werk om te snoeien. Knip zoveel mogelijk in een driehoek vorm, of toch in die mate dat de haag onderaan iets breder staat dan bovenaan. Vergeet niet om de bovenkant zelf ook te snoeien, anders vorm je terug bomen die uiteindelijk niet meer onder controle te houden zijn. Het knippen kan gebeuren met een handschaar, een elektrische schaar (batterij of op netstroom) of een met motor aangedreven schaar. Verzamel het afval en breng dit naar de groenkar of het containerpark. Kuis na het scheren alle gebruikte materiaal grondig af, zo vermijd je de overbrenging van ziektes en plagen.

Controleer vanaf nu, minstens wekelijks, grondig je buxushaag, maar ook je buxus in pot, de vervelende rupsen zijn weer op pad. Als je vallen gebruikt, was ze grondig af met warm water vooraleer het lokmiddel er in te doen. Gebruik geen zeep of ontsmettingsmiddel, de geur van deze laatste kan de werking van het lokmiddel ernstig verstoren. Zorg er ook voor dat je vers product gebruikt. Als je de schade kan beperken zonder te spuiten, spuit niet. De buxusrupsen worden immers volop gegeten door allerhande meesjes die hun jongen moeten voeren. Je zou versteld staan hoeveel beestjes in de maagjes van kleine meesjes verdwijnen.

Als je wil spuiten, spuit met een biologisch middel met een zeer korte werktijd en doe dit het best ’s avonds net voor de zon achter de horizon zakt. De biologische spuitmiddelen hebben minder werking bij invloed van zonlicht. Ook zal het middel niet zo snel opdrogen als je ’s avonds spuit en blijft het zelfs langer werken dank zij de ochtenddauw. Biologische middelen hebben een korte werkingstijd.

Blijf natuurlijke vijanden bestrijden door natuurlijke vijanden aan te trekken. Rupsen bestrijd je door mezen aan te trekken. Slakken houden niet van merels of kippen in de tuin. Sommigen kopen zelfs aaltjes om slakken te bestrijden. Weet dat je aaltjes maar werken tegen een beperkt aantal soorten slakken. Je kan door aaltjes te gebruiken zelfs de goedaardige dieren doden. Als je biologisch wil bestrijden, doe het met mate en let op wat je doet en informeer je grondig.

Tomaten mag je nog altijd veel water geven zolang je geen rijpe vruchten hebt, bindt tijdig op en dief heel regelmatig.  Zorg er voor dat je planten snel opdrogen en er veel lucht tussen de planten kan. Geef water best voor 12 u, dan kan zelfs op een vochtige dag je plant nog opdrogen. Bekijk regelmatig goed je planten en controleer op ziektes en plagen.

Wat een voorjaar hebben we gehad, water, hagel, vochtigheid af en toe eens zon, veel wind, typische maartse buien en aprilse grillen. In die mate zelfs dat we met een vertraging zitten in onze werkzaamheden in de tuin. Sommige bronnen spreken zelfs over een vertraging van één maand ten opzichte van de beste schema’s. Anderen lieten het niet aan hun hart komen en doen lustig verder. Mei staat dan ook in het teken van aanplant, groei, bloei en vruchtzetting. Denk, zoals steeds in mei, aan de ijsheiligen (Mamertus (11 mei), Pancratius (12 mei), Servatius van Maastricht (13 mei) en Bonifatius van Tarsus (14 mei) en sommigen beweren zelfs Sophia van Rome (15 mei).

In principe kunnen, na de ijsheiligen, alle zomerbloeiers en typische zomergroeiers buiten geplant worden. In ieder geval hou je best nog tot na de ijsheiligen vliesdoek bij de hand om de last van te koude nachten te verminderen. We denken er aan om onze bloembakken te vullen met allerhande staande, hangende, klimmende, geurende en kleurende bloeiers zoals pelargonium, begonia, surfinia, thunbergia, kattensnorren, verbena en zo veel meer mooie soorten die ons zullen plezieren tot aan de eerste vorst. In de moestuin worden de heel vroege vruchten al vervangen door tomaten, paprika, eierplanten, courgettes, pompoenen, meloenen, en nog veel meer. Een tip die ik onthouden heb van vroeger is, als het niet te veel regent, op 9 mei de struikbonen te planten, dan komen ze op na de ijsheiligen en is dit het ideale moment om ook staakbonen te planten. We oogsten ondertussen sla, vroege bloemkolen uit de weeuwenteelt, spinazie, radijsjes, en zo veel meer.

We moeten in onze tuin wel al volop onkruid wieden willen we de lasten beperken. Ons gazon kan misschien best een eerste keer behandeld worden met een mosdodend middel om een week tot 10 dagen later eens grondig geverticuteerd te worden in minstens twee verschillende (en liefst kruisende) richtingen. Daarna vullen we eventuele putten met wat zand gemengd met graszaad en gaan we een eerste bemesting gaan uitvoeren. Als we maaien gaan we de eerste keren niet direct heel kort gaan maaien, we doen het gazon anders teveel pijn. Pas wanneer we ’s nachts tamelijk constant en regelmatig 12 graden hebben, kunnen we wekelijks en soms zelfs 2 x per week maaien. Gooi je maaisel niet altijd weg, gebruik het als mulch in uw borders, uw serre, uw koude bak of uw moestuin. De grond blijft dan mooi luchtig en vochtig en het vermindert de last van slakken.

Hou ondertussen de hagen en coniferen in het oog als je het werk beheersbaar wil houden. Denk er ook aan dan planten die in het voorjaar bloeien, meestal vroeg in het jaar mogen gesnoeid worden, behalve als ze vruchten dragen. Laat ook de bolgewassen (tulp, narcis, krokus, muscari, enz.) rustig afsterven en opdrogen. Let ook op de eerste ziektes die verschijnen in de tuin. Niet alleen de vogels hebben in mei jongen, ook de mollen. Vandaar dat je vanaf mei veel molshopen ziet verschijnen.

Het voorjaar van 2024 is vochtig, heel vochtig, te warm en bewijst tot wat de gevolgen van El Nino leiden in West-Europa. Pas begin maart kwam de zon er aan te pas en kregen we eindelijk wat verpozing. We gaan ondertussen naar de maand april. Een maand waarin de voorjaarsbloeiers welig en kleurrijk bloeien en waarin de eerste insecten de kop opsteken. De vogels bouwen hun nestjes en in de vele waterplassen en vijvers zijn de eerste kikkers, padden en salamanders naarstig hun nakomelingen aan het beschermen.

April is ook de maand waarin we, in de moestuin, volop aan het werk gaan. We spitten de grond om als die droog genoeg is en werken hierbij onze compost en/of dierlijke mest in en de half verteerde bladeren. Zo zorgen we voor een goed bodemleven dat noodzakelijk is. We maken vervolgens de grond fijn en zaaien erwten, wortelen en radijsjes ter plaatse, planten de pootaardappelen, uien en sjalotten. We kunnen ook al sommige andere plantjes buiten planten (de plantjes die je op de markt of bij de lokale tuinbouwer vindt). We kunnen in koude periodes gerust nog alles afdekken met vliesdoek. Die zorgt ervoor dat de temperatuurschommelingen wat getemperd worden. Tevens houdt dit doek schadelijke insecten op een afstand.

Het gazon kunnen we nu bestrooien met een meststof die tevens ook werkt tegen mosvorming. Of we kunnen werken met een product om mos en onkruid te laten afsterven. Na een week tot tien dagen is dit product uitgewerkt en kunnen we een eerste maal verticuteren. Bij het verticuteren worden de  afgestorven mos, onkruiden en dood gras grondig verwijderd. Als je verticuteert, doe dit dan minstens in twee verschillende richtingen, ruim alles op tussen het veranderen van richting in en stel de messen niet te diep in. Wanneer je messen te diep instelt loop je het risico om je gazon erg te beschadigen. Wanneer je alles opgeruimd hebt, kan je kale plekken terug inzaaien. Vermeng dan je graszaad met wat zand. Zo zal het zaad veel gelijkmatiger verdeeld worden en makkelijker schieten. We gaan pas bemesten na een twee à drie weken om te vermijden dat we ons jonge gras verbranden.

De siertuin krijgt nog een opruimbeurt. We verwijderen het eerste onkruid, afgestorven bladeren en takken en harken tussen de planten om wat lucht in de grond te brengen. Om slakken te vermijden kan, rond de slakkengevoelige planten, ecologische slakkenkorrels of droge assen worden gestrooid. Ook wordt soms gesproken van “scherp zand”.  Gebruik dan ruw zand, slakken hebben een hekel hieraan. Bepaalde soorten aaltjes kunnen ook gebruikt worden, maar kies dan de goeie. Wanneer je gedurende het gehele seizoen regelmatig strooit kan je veel schade door slakken vermijden op een ecologische manier. Het is nu ook de periode om je insecten- of bijenhotels na te kijken en op te lappen. Wil je veel bijen, zaai dan ook bijenvriendelijke bloemen.

Eindejaar, december, een tijd om terug te kijken en te evalueren. Wat was er mooi in de tuin? Wat wil ik behouden? Wat moet ik niet meer hebben? Wat zal ik anders doen? Allemaal vragen die na dit uitzonderlijke jaar een antwoord behoeven. Een uitzonderlijk jaar? Ja, het begon met een heel droog voorjaar, een middelmatige en bij momenten vochtige zomer en uiteindelijk een verzopen najaar. Wat we de laatste weken over ons kregen zorgde ervoor dat we niet zoveel konden doen in onze tuin.

Niet getreurd, het kan nog grotendeels in december. Ik had geluk en kon tijdig mijn serre opruimen en vervolgens aankleden om mijn niet-winterharde planten een aangenaam winterverblijf te bezorgen. Mijn oleanders krijgen een verblijf waarbij de temperatuur maximaal tot vijf graden boven nul kan zakken. Ik gebruik hiervoor een verwarmingstoestel speciaal aangepast voor serres. Sedert jaren zorgt dit toestel ervoor dat mijn planten kunnen overleven in de winter. Naast oleander heb ik ook mijn aarbeiplanten (geplant in bloembakken), sierananas, fuchsia, bananeplant, laurier, agapanthus, en enkele anderen ondergebracht in deze serre.

Buiten leg ik normaal gezien winterbedden aan, maar door de grote hoeveelheid regen in november heb ik hiervoor geen kans gehad. De bladeren van mijn boom aan de straatkant van mijn huis kregen een plaats in de netten waarin bladeren verzameld worden door de Stad. De overige bladeren vanuit mijn eigen tuin zijn verspreid op de bodem van mijn moestuin en worden ook regelmatig verwijderd van mijn gazon. De watertonnen waarmee ik regenwater opvang zijn afgesloten zodat er geen water bij kan. Ook zijn de tonnen minstens voor de helft geledigd. Dit zijn veiligheidsvoorzieningen voor als de vorst onverwacht en ongenadig toeslaat.

Mijn buitenkraantjes zijn ook afgesloten en beveiligd voor de vorst. Mijn tuinmateriaal is allemaal afgekuist en ingevet, veilig opgeborgen en indien nodig heeft dit een groot onderhoud gekregen om de winter goed door te komen.

Januari, een maand van het nieuwe, de maand van het plannen. Plannen maken hoe je je tuin er het komende jaar wil laten uitzien. Misschien ook al de maand van de eerste aankopen zoals nieuwe pootaardappelen, kweeksets voor paddenstoel of witloof, zaden, uien, sjalot, meststoffen, bloemaarde en andere producten om te zorgen voor een goed tuinjaar. Wees niet te vroeg om te planten of zaaien want de winter kan ongenadig toeslaan in januari en februari. Je kan van de rust in januari misschien ook gebruik maken om een korte voordracht te volgen hoe je witloof, champignon, kiemgroenten teelt en zo veel meer. Als het niet vriest kan je nog stuiken en bomen verplanten of splitsen, ze gaan dan sterker het voorjaar in. Vergeet ook niet om je vijver of kippenren regelmatig na te zien en zorg steeds voor vloeibaar water en een droog verblijf voor de vogels en dieren die buiten blijven.